بزرگترین پایگاه منابع علمی جهان
تا به حال نام اسکوپوس به گوشتان خورده است؟ چه اطلاعاتی درباره بزرگترین پایگاه مقالات علمی جهان دارید؟ سایت اسکوپوس یکی از بزرگترین پایگاه‌های استنادی جهان است که در سال ۲۰۰۴ توسط انتشارات هلندی Elsevier طراحی شده، اما امکان استفاده رایگان از آن وجود ندارد. پایگاه اسکوپوس علاوه بر داشتن مقالات در حوزه‌های مختلف و میان رشته‌ای، آمارهای دقیقی درباره میزان استناد به آن‌ها را ارائه می‌دهد. در واقع به کمک این سایت می‌توانید فعال‌ترین نوسندگان، مراکز تحقیقاتی و ژورنال‌ها را در زمینه‌های مختلف شناسایی کنید. از طرفی دیگر، این سایت توانسته امکان کسب اطلاعات تکمیلی در خصوص ثبت اختراع و پایگاه اسکوپوس را فراهم کند.
شاید جالب باشد که بدانید اطلاعات کتابشناختی بیش از ۵۶ میلیون سند از ۵۰۰۰ ناشر بزرگ جهان در پایگاه اسکاپوس گردآوری شده و حدود ۲۰ هزار ژورنال علمی را نمایه کرده است. از طرفی امکان جستجو در مقالاتی که هنوز به چاپ نرسیده‌اند نیز فراهم است. منابع این سایت بیشتر حوزه‌های پزشکی، مهندسی، تکنولوژی، علوم اجتماعی، هنری و علوم انسانی را پوشش می‌دهند. همچنین اسکوپوس بدون توجه به هیچ موضوع حاشیه‌ای، تمام منابع منتشر شده را به صورت سالانه بررسی می‌کند تا از استاندارد آن‌ها اطمینان داشته باشد.
چگونه در پایگاه اسکوپوس جستجو کنیم
به طور کلی سرچ کردن در پایگاه اسکوپوس به ۴ روش انجام میشود که در ادامه مطلب، هر یک را بررسی خواهیم کرد.
روش جستجوی موضوعی یا Document Search
در این روش امکان جستجو به صورت موضوعی وجود داشته و کافی است در کادر جستجو، کلیدواژه مرتبط با عنوان یا چکیده سند مورد نظر را وارد کنید. در مقابل این کادر، یک فهرست آبشاری وجود دارد که به کمک آن می‌توانید فیلد دلخواه مثل عنوان مقاله، چکیده، نویسنده و … را انتخاب کرده و جستجوی خود را با آن انجام دهید. در ادامه با کارکرد این فیلدها آشنا خواهیم شد.
- All Fields: کلیدواژه مورد نشر را در تمام فیلدها جستجو خواهد کرد
- Article Title, Abstract, Keywords: جستجو در عنوان مقاله، چکیده و کلمات کلیدی
- Authors: جستجو در نام نویسنده انجام میشود و امکان جستجو در نام نویسنده اول نیز وجود دارد
- Source Title: از این طریق می‌توان در منابعی مثل مجله یا کتاب که مقاله‌ای در آن منتشر شده، جستجو کرد
- Affiliation: جستجو در سازمانی که نویسنده به آن وابسته است
- Language: انتخاب زبان جستجو
- ISSN: این جستجو طبق شماره استاندارد بین‌المللی مجله صورت می‌گیرد
- CODEN: کد انحصاری برای شناسایی انتشارات
- DOI: این جستجو بر اساس شماره دیجیتالی منابع صورت می‌گیرد
- Refrences: جستجو در بخش منابع و مآخذ
- Conference: جستجو در عنوان کنفرانس‌ها
- Chemical Name: جستجو در اسامی شیمیایی مواد
- CAS Number: جستجو در شماره‌های اختصاصی مواد شیمیایی
برای استفاده از این فیلدها، کافی است روی دکمه Add Search Field و گزینه مورد نظر را انتخاب کنید. همچنین در بخش Limit To نیز می‌توان محدودیت‌های دلخواه مثل بازه زمانی، نوع مدرک، محدوده موضوعی و … را انتخاب کرد.
روش جستجوی نویسنده یا Author Search
با کمک این روش می‌توان به اسناد یک نویسنده مشخص در پایگاه اسکوپوس دسترسی پیدا کرد. برای جستجوی نام نویسنده مورد نظر، باید نام و نام خانوادگی نویسنده را به ترتیب در کادرهای Initials or First Name و Author Last Name وارد کرده و همچنین در بخش Affiliation، نام سازمانی را که نویسنده وابسته آن است، وارد کنید. علاوه بر آن، امکان انتخاب گزینه‌های موضوعی نسبت به نوع فعالیت نویسنده وجود دارد.
البته اسکپوس برای نویسندگانی که دارای اسامی مشابه هستند نیز راهکاری اندیشیده است. در واقع یک کد ۱۶ رقمی به هر نویسنده اختصاص پیدا کرده است که با وارد کردن این کد (ORCID ID) می‌توانید به اسناد آن نویسنده دسترسی پیدا کنید. بعد از آن که توانستید با هر یک از دو روش مذکور نام نویسنده را جستجو کنید، اطلاعات، تعداد مقالات منتشر شده، تعداد ارجاعات و همینطور شاخص H-index وی را مشاهده کنید.
روش جستجوی وابستگی یا Affiliation Search
با کمک این روش جستجو در پایگاه اسکوبوس می‌توان به تولیدات علمی یک دانشگاه یا کشور مشخص دست پیدا کرد. در واقع این روش برای جستجو در فعالیت‌های غلمی یک موسسه خاص است. به عنوان مثال اگر در این قسمت عبارت Sharif University of Technology را وارد کنید، نتایجی به شما نمایش داده می‌شوند که نویسندگان آن، وابستگی سازمانی به دانشگاه شریف دارند.
روش جستجوی پیشرفته یا Advanced Search
زمانی که به دنبال نتیجه‌ای دشوار هستید و از روش‌های قبلی نتیجه نگرفتید، می‌توان از روش جستجوی پیشرفته در پایگاه اسکوپوس استفاده کرد. ترفندهی مختلفی وجود دارد که برای جستجوی حرفه‌ای می‌توانید به کار بگیرید. در ادامه به تعدادی از این ترفندها اشاره خواهیم کرد.
- عملگرهای منطقی: کلمات AND، OR و NOT جزء عملگرهای منطقی محسوب می‌شوند که حتما باید با حروف بزرگ نوشته شوند. به عنوان مثال، درج عبارت OR در میان کلمات کلیدی باعث میشود که نتایج نمایش داده شده، دارای حداقل یکی از کلمات کلیدی شما باشند.
- کوتاه‌سازی: برای این کار کافی است ریشه کلمه مورد نظر را بنویسید و با استفاده از کاراکترهای مختلف، تمام کلمات هم ریشه را جستجو کنید. به عنوان مثال، زمانی که عبارت Behave را وارد کنید، با اضافه کردن کاراکتر ? به بعد از آن، تمام کلمات مرتبط مثل Behave یا Behavior نمایش داده می‌شوند.
- استفاده از کاراکترهای مختلف: در واقع برخی کاراکترها وجود دارند که روند جستجو را تغییر می‌دهند. به عنوان مثال، زمانی که عبارت مورد نظر را به این شکل “Example” وارد کنید، تنها نتیجی نمایش داده می‌شوند که کل عبارت تایپ شده به صورت یکپارچه در آن وجود داشته باشد.
جمع‌بندی
همانطور که در این مطلب از سایت استیودنت فایل اشاره کردیم، پایگاه اسکوپوس به عنوان بزرگترین مرجع اسناد علمی در جهان شناخته میشود اما متاسفانه امکان دسترسی رایگان به آن وجود ندارد. در این مطلب با انواع روش جستجو در این سایت آشنا شدیم که امیدواریم مورد استفاده شما قرار بگیرند. از طرفی دیگر، در صورتی که نیاز به خدمات حرفه‌ای همچون نگارش تحقیق، مقاله، پایان‌نامه و … داشتید، سایت دستیار دانشجو می‌تواند خیال شما را از این بابت آسوده کند.
